Според податоците што ги достави Државната изборна комисија до Електронскиот систем за јавни набавки, парламентарните избори 2016 година чинеле 1.241.059 евра, а локалните избори 2017 година – 844.774 евра.

За парламентарните избори се склучени вкупно 21 договор, а за локалните избори се склучени 19 договори. Најголеми договори за парламентарните избори се за транспорт и сместување на членовите на Избирачките одбори (406.504 евра), за изработка и печатење на изборниот материјал (390.244 евра) и за транспорт на изборниот материјал (105.691 евра). Кај локалните избори, трите најголеми договори се за изработка и печатење на изборниот материјал (453.659 евра), за транспорт на изборниот материјал (81.301 евра) и за надградба на софтвер (69.203 евра).

Сите набавки за овие избори се направени преку нетранспарентната постапка – преговарање без објавување на оглас, што ДИК го оправдува со ’итност на набавката‘.

Известувањата за склучените договори за парламентарните избори се доставени со речиси една година задоцнување, наспроти законскиот рок од еден месец од склучување на договорот.

Во насока на поттикнување на натмошни истражувања на овие трошоци, во прилог е база на податоци со сите договори склучени од ДИК за последните праламентарни и локални избори во отворен формат.

Јавни набавки на ДИК за парламентарните избори 2016 и локалните избори 2017

На дебатата беа претставени наодите од вториот последователен мониторингот на медиумите за застапеноста и квалитетот на истражувачките и аналитичките новинарски текстови, како и за темите и областите на кои се однесуваат. Иако е подобрена, состојбата со присуството на аналитичките и истражувачки стории во македонските медиуми во 2017 година е и натаму незадоволителна, покажува истражувањето на Центарот за граѓански комуникации, НВО Инфоцентарот и БИРН презентирано на 9 ноември во Скопје.

Истражувањето како дел од проектот „Истражувачко новинарство за поттикнување реформи“, финансиран од Европската Унија е направено со мониторинг и  квантитативна и квалитативна анлиза на повеќе од 3000 новинарски содржини во 10 традиционални медиуми  со различна сопственичка и уредничка припадност.

Мониторингот на медиумите за процена на квантитетот и квалитетот на истражувачкото и аналитичкото новинарско известување се спроведува во рамките на проектот „Истражувачко новинарство за поттикнување реформи“., финансиран од Европската Унија. Целта на проектот што се реализира од 2016-2019 година е да се поттикне растот на прецизното и истражувачкото новинарство во насока на подобро информирање на јавноста и заштита на јавниот интерес.

Ова е втор ваков мониторинг на медиумите, по оној во 2016 година. И оваа година, мониторингот ги опфаќа истражувачките и аналитичките написи објавени во медиумите, бидејќи аналитичкото новинарство подразбира да им се даде смисла и да се стават во контекст комплексните општествени теми за да и се појаснат на јавноста, пти што се комбинираат аспекти на истражувачкото новинарство и на експланаторното (објаснувачко) известување.

Анализа на резултатите од мониторнигот на известувањето на медиумите 2017

Во организација на Центарот за граѓански комуникации, БИРН и НВО Инфо центарот во Скопје од 20 до 22 октомври беше одржан тродневен интензивен тренинг за новинари кои работат на истражувачки приказни.

Со помош на реноминарниот тренер на Томсон Ројтерс Фондацијата, Кит Стафорд,  новинари од повеќе редакции имаа можност да ги подобрат своите вештини и квалитети во истражувањата на социјалните, политички и економски теми. Преку симулации и конкретни вежби, на креативен и продуктивен начин учесниците имаа можност да работат на подобрување на своите вештини за интервјуирање, пребарување на документи, пишување,проверка на извори, носење етички одлуки и примена на највисоките професионални стандарди како и работа под притисок.

Кит Стафорд предавал и тренирал повеќе од илјада дописници на реномираната агенција Ројтерс, а управувал и со канцелариите на агенцијата во Вашингтон, Токио, Лондон и Сингапур.

Фото: Кривичен законик на Р. Хрватска – интересот за водење на постапката или заштита на личните права

Додека судството во Македонија сѐ уште е „загубено“ околу единствен став за употребата на незаконски прибавените докази во судските постапки, хрватското правосудство тоа го решило со измени на Зaконот за кривична постапка (ЗКП) од 2008 година. Оттогаш во праксата на Хрватска има десетици пресуди на судовите во сите степени кои прифатиле или одбиле незаконски прибавени докази. Јавниот интерес е еден од главните фактори при носењето на одлуките за прифаќање на незаконски прибавените докази.

Во Македонија, дилемата околу употребата на таквите докази формално ја постави Претседателот на Врховниот суд Јован Вангеловски, но де факто произлезе од барањето на Специјалното јавно обвинителство (СЈО) за прислушуваните разговори од „бомбите“ да може да се користат како докази.

Во Врховниот суд не се обезбеди мнозинство за да се донесе начелно правно мислење, а во меѓувреме Апелациониот суд во Скопје во три наврати, со  една пресуда и две решенија, дозволи користење на „бомбите“ како докази. Но, Основниот суд Скопје 1 сѐ уште има отпори и спротивставени мислења по ова прашање и повторно донесе решенија со кои во 10 предмети не дозволува ваквите докази да бидат употребени во фазата на оценка на обвинителните акти.

Хрватска го имала истиот проблем, но во изминатите години успеале во добар дел да го решат.

Можностите за соработка меѓу медиумите и невладините организации беа тема на работилницата во организација на Центарот за граѓански комуникации и партнерските организации БИРН И НВО Инфоцентар што се одржа на 21 септември во Битола. 

На средбата меѓу новинарите и претставниците на невладините организации од пелагонискиот регион, во рамките на проектот „Истражувачко новинарство за поттикнување реформи“ поддржано од ЕУ, се дебатираше за состојбата со истражувачкото новинарство, за неопходната упатеност на медиумите на темите од јавен интерес за кои невладините организации имаат своја експертиза и можностите за подобрување на начинот на информирањето и нивната меѓусебна соработка.

Главна тема која што неможеше да се избегне на оваа работилница се егзистенцијалните проблеми со кои се соочуваат локалните медиуми и малите новинарски екипи. Тоа упатува дека можеби примарно мора да се најде начин за некакво посистемско финансирање на локалните медиуми, нивна финансиска поддршка и засилување за да може да отидат чекор подалеку и на своите новинарски екипи да им остават простор и ресурси за да можат да се посветат на истражувачко новинарство.

На самата работилница од страна на претставниците на невладините организации од Битола, Прилеп и Ресен беа посочени теми кои во иднина би можеле да бидат предмет на новинарски истражувања.

Примерот со Бугарија во однос на транспаретноста и отчетноста на политичарите на власт покажува дека тоа е можно да се очекува и да се оствари и во Македонија, но само под три услови: Политичка волја, притисок од јавнoста и целосна примена на строгите стандарди во европското законодавство.

Точка 26

Проект на Решение за одобрување на проект – Меморандум за разбирање меѓу Министерството за транспорт, информатички технилогии и врски на Република Бугарија и Министерството за транспорт и врски на Република Македонија за развој на железничкото поврзување меѓу Софија и Скопје.

БОЈКО БОРИСОВ (премиер): Московски!

ИВАЈЛО МОСКОВСКИ (министер): Господин премиер, ценети колеги, Меморандумот за разбирање помеѓу Министерството за транспорт….на РБ и Министерството за транспорт на РМ во основа предвидува развој на железничките врски меѓу Софија и Скопје и ќе преставува можност за конкретни дејства за доизградба на железничката врска меѓу Бугарија и Македонија, при што одредува и временски рокови за финализирање на делницата од бугарска страна меѓу Ѓуешево–македонска граница до 2027 г., а од македонска страна на делницата од Крива Паланка – Деве Баир – бугарска граница, до крајот на 2025 г.

Со влегувањето во сила на овој Меморандум ќе се овозможи…

БОЈКО БОРИСОВ: Во таа смисла, и на средбата во Трст (е потврдено – н.з.), дека и Берлинскиот процес е вклучен во Коридорот 8, за да може да се оствари тоа поврзување меѓу двете држави, кон кое ние толку многу настојуваме….

Ова погоре се стенограми од седница на Владата на Република Бугарија одржана на 26. јули 2017 година. Оваа стенограма, заедно со сите други од седниците на Владата на Р.Б., се објавуваат редовно на интернет страницата на бугарската влада.